Bipolaire stoornissen (voorheen manisch-depressief syndroom genoemd) zijn een groep psychiatrische stoornissen die worden gekenmerkt door de twee uitersten van afwisselende stemmingsstoornissen: depressie en manie (of een minder ernstige vorm die hypomanie wordt genoemd)

Ze treffen, met wisselende intensiteit, ongeveer 4% van de bevolking.

Bipolaire stoornissen treffen mannen en vrouwen in gelijke mate, vooral volwassenen, terwijl ze zeldzaam zijn bij kinderen.

De belangrijkste bipolaire stoornissen zijn:

• Bipolaire I-stoornis: de proefpersoon heeft ten minste één complete manische episode gehad (bijvoorbeeld om functionele normaliteit te remmen of hallucinaties te bevatten) en gewoonlijk depressieve episodes.
• Bipolaire II-stoornis: de proefpersoon heeft ten minste één ernstige depressieve episode, ten minste één ernstige manische episode (hypomanie), maar geen volledige manische episode gehad.

Sommige proefpersonen hebben echter episodes die doen denken aan een bipolaire stoornis, maar voldoen niet aan de specifieke criteria voor een bipolaire I- of II-stoornis.

Dergelijke episodes worden geclassificeerd als niet-gespecificeerde bipolaire stoornis of cyclothymische stoornis.

Oorzaken van bipolaire stoornissen

De exacte oorzaak van een bipolaire stoornis is niet bekend.

Er wordt aangenomen dat erfelijkheid betrokken is bij de ontwikkeling van een bipolaire stoornis.

Bovendien kunnen bepaalde stoffen die door het lichaam worden geproduceerd, zoals de neurotransmitters noradrenaline of serotonine, niet normaal worden gereguleerd (neurotransmitters zijn stoffen die zenuwcellen gebruiken om te communiceren).

Bipolaire stoornissen ontstaan ​​soms na een stressvolle gebeurtenis, of een dergelijke gebeurtenis kan een nieuwe episode veroorzaken

Er is echter geen causaal verband aangetoond. De symptomen van bipolaire stoornis, depressie en manie kunnen optreden bij bepaalde ziekten, zoals in aanwezigheid van hoge niveaus van schildklierhormonen (hyperthyreoïdie).

Daarnaast kunnen episodes worden uitgelokt door verschillende middelen, zoals cocaïne en amfetaminen.

Bipolaire stoornissen, de symptomen

Bij een bipolaire stoornis worden symptomatische episodes afgewisseld met vrijwel symptoomvrije perioden (remissies).

Afleveringen kunnen enkele weken tot 3-6 maanden duren.

Cycli (van de datum waarop de ene episode begint tot de datum van de volgende) variëren in duur.

Sommige individuen vertonen zeldzame episodes, misschien slechts twee in hun leven, terwijl anderen meer dan vier episodes per jaar ervaren (rapid-cycling bipolaire stoornis).

Ondanks deze grote variabiliteit is de duur van de cyclus voor elke persoon relatief regelmatig.

Episodes bestaan ​​uit depressie, manie of minder ernstige manie (hypomanie).

Slechts een minderheid van de proefpersonen wisselt episoden van manie en depressie af in elke cyclus.

In de meeste gevallen is een van de twee afleveringen gedeeltelijk overheersend.

Depressie

Depressie bij een bipolaire stoornis lijkt op een unipolaire depressie.

De persoon voelt zich overmatig verdrietig en verliest interesse in zijn of haar activiteiten, denkt en handelt langzaam, slaapt mogelijk meer dan normaal, eetlust en gewicht kunnen toenemen of afnemen, en hij of zij kan overweldigd worden door gevoelens van waardeloosheid en schuldgevoelens.

Hij kan zich misschien niet concentreren of beslissingen nemen.

Psychotische symptomen (zoals hallucinaties en fixaties) komen vaker voor bij de depressie die gepaard gaat met een bipolaire stoornis dan bij een unipolaire depressie.

Manie

Manische episodes eindigen abrupter dan die van depressie en zijn meestal korter en duren ongeveer een week.

De proefpersoon voelt zich uitbundig, energiek, verheven of prikkelbaar, en kan zich ook overmoedig voelen, zich extravagant gedragen of kleden, weinig slapen en meer praten dan normaal.

Zijn gedachten overlappen elkaar snel.

Het onderwerp is snel afgeleid en beweegt voortdurend van het ene onderwerp naar het andere of van het ene beroep naar het andere; hij of zij verricht de ene activiteit na de andere (werkverplichtingen, wedden of gevaarlijk seksueel gedrag), zonder na te denken over de gevolgen (zoals geldverlies of letsel).

De proefpersoon heeft echter vaak de neiging te geloven dat hij of zij zich in de best mogelijke gemoedstoestand bevindt en niet in staat is zijn of haar eigen toestand te begrijpen.

Dit gebrek, samen met het grote vermogen om te handelen, kan hem ongeduldig, opdringerig, onbezonnen en agressief prikkelbaar maken wanneer hij geïrriteerd is.

Dit leidt tot problemen in sociale relaties en een gevoel van onrechtvaardigheid of vervolging.

Sommige mensen ervaren hallucinaties, dwz ze zien of horen dingen die er niet zijn.

Bipolaire stoornissen, manische psychose

Manische psychose is een extreme vorm van manie.

Het onderwerp vertoont psychotische symptomen die lijken op schizofrenie.

Hij kan extreme waanideeën van grootsheid hebben, zoals geloven dat hij Jezus is.

Anderen voelen zich misschien vervolgd, zoals gezocht worden door de FBI.

Het activiteitenniveau neemt dramatisch toe; het onderwerp kan overal schreeuwen, vloeken of zingen.

Psycho-fysieke activiteit kan zo worden veranderd dat er een volledig verlies is van coherente ideeën en gepast gedrag (waanmanie), wat resulteert in extreme uitputting.

Een persoon die zo getroffen is, heeft onmiddellijke behandeling nodig.

hypomanie

Hypomanie is niet zo ernstig als manie.

De proefpersoon voelt zich opgewekt, heeft weinig slaap nodig en is mentaal en fysiek actief.

Voor sommige onderwerpen is hypomanie een productieve toestand.

Men voelt zich energiek, creatief en zelfverzekerd, heeft vaak positieve feedback in sociale situaties en wil deze bevredigende toestand niet per se verlaten.

Andere patiënten met hypomanie zijn echter snel afgeleid en geïrriteerd, soms met woedeaanvallen.

De proefpersoon doet vaak toezeggingen die hij niet kan nakomen of start projecten die hij vervolgens niet afmaakt en verandert snel van stemming; hij kan deze reacties herkennen en er van streek door raken, net als de mensen om hem heen.

Gemengde afleveringen

Wanneer depressie en manie of hypomanie optreden in een enkele episode, kan de persoon plotseling beginnen te huilen tijdens een moment van opwinding of zijn gedachten kunnen gaan galopperen tijdens een depressie.

Vaak gaat de persoon depressief naar bed en wordt 's ochtends vroeg wakker met een opgewekt en energiek gevoel.

Het risico op zelfmoord in gemengde afleveringen is bijzonder hoog.

Diagnose voor bipolaire stoornissen

De diagnose is gebaseerd op het kenmerkende beeld van de symptomatologie.

Het is echter mogelijk dat de persoon met manie zijn symptomen niet correct meldt omdat hij denkt dat hij geen problemen heeft.

Daarom moet de arts vaak informatie inwinnen bij familieleden.

De proefpersoon en zijn of haar familie kunnen een korte vragenlijst gebruiken om het risico op een bipolaire stoornis te beoordelen.

Daarnaast vraagt ​​de arts de proefpersoon of hij of zij zelfmoordgedachten heeft, onderzoekt hij de ingenomen medicatie om te controleren of deze mogelijk bijdraagt ​​aan de symptomen en controleert hij op tekenen van andere ziekten die de symptomen kunnen ondersteunen.

Hij of zij kan bijvoorbeeld bloedtesten aanvragen om te controleren op hyperthyreoïdie en urinetests om te controleren op drugsmisbruik.

De arts stelt vast of de persoon manische of depressieve episodes heeft, zodat de juiste behandeling kan worden gegeven.

Behandeling van bipolaire stoornissen

Voor ernstige manie of depressie is ziekenhuisopname vaak noodzakelijk.

Bij minder ernstige manische vormen kan ziekenhuisopname nodig zijn tijdens perioden van hyperactiviteit om de proefpersoon en zijn of haar familie te beschermen tegen gevaarlijke financiële activiteiten en seksueel gedrag.

De meeste personen met hypomanie kunnen worden behandeld zonder ziekenhuisopname.

Onderwerpen met snelle cycli zijn moeilijker te behandelen. Zonder behandeling komt de bipolaire stoornis bij bijna alle proefpersonen terug.

De behandeling kan zijn:

• fototherapie, die nuttig kan zijn bij de behandeling van seizoensgebonden bipolaire stoornis;
• stabiliserende geneesmiddelen (stemmingsstabilisatoren), zoals lithium en sommige anticonvulsiva (geneesmiddelen die gewoonlijk worden gebruikt om epileptische aanvallen te behandelen);
• antipsychotica;
• antidepressiva;
• psychotherapie;
• elektroconvulsietherapie, soms gebruikt wanneer andere systemen hebben gefaald.

Lithium

Lithium kan manische en depressieve symptomen verminderen en bij veel mensen helpt het stemmingswisselingen te voorkomen.

Aangezien lithium 4 tot 10 dagen nodig heeft om in te werken, wordt vaak een medicijn gegeven dat sneller werkt, zoals een anticonvulsivum of een nieuwer (tweede generatie) antipsychoticum, om de manische gedachten en activiteit onder controle te houden.

Lithium kan bijwerkingen hebben, slaperigheid, onwillekeurige spasmen (tremoren), spierspasmen, misselijkheid, brakendiarree, dorst, overmatige diurese en gewichtstoename.

De acne of psoriasis van de patiënt verergert vaak.

Deze bijwerkingen zijn echter meestal tijdelijk en de arts kan ze verminderen of verzachten door de dosering aan te passen.

Soms moet de inname van lithium worden gestaakt vanwege bijwerkingen, die verdwijnen na stopzetting.

De arts controleert het lithiumgehalte in het bloed met regelmatige bloedonderzoeken, want als het te hoog is, is de kans groter dat er bijwerkingen optreden.

Langdurig gebruik van lithium kan de schildklierhormoonspiegels verlagen (hypothyreoïdie) en, in zeldzame gevallen, de nierfunctie verminderen.

Om deze reden moeten regelmatig bloedtesten worden uitgevoerd om de schildklier- en nierfunctie te controleren.

Lithiumtoxiciteit treedt op wanneer het lithiumgehalte in het bloed extreem hoog is.

Het kan aanhoudende hoofdpijn, mentale verwarring, slaperigheid, convulsies en hartritmestoornissen veroorzaken.

Bijwerkingen komen vaker voor bij ouderen en bij personen met nierfunctiestoornissen.

Vrouwen die zwanger willen worden, moeten stoppen met lithium omdat het in zeldzame gevallen hartafwijkingen bij de foetus kan veroorzaken.

Anti-epileptica

De anti-epileptica valproaat en carbamazepine kunnen worden gebruikt om manie te behandelen wanneer deze voor het eerst optreedt of om zowel manie als depressie te behandelen wanneer deze gelijktijdig optreden (gemengde episode).

In tegenstelling tot lithium beschadigen deze geneesmiddelen de nieren niet, maar carbamazepine kan een significante vermindering van het aantal erytrocyten en leukocyten veroorzaken.

Hoewel zeldzaam, kan valproaat de lever beschadigen (voornamelijk bij kinderen) of de pancreas ernstig beschadigen.

Door zorgvuldig medisch toezicht kunnen deze problemen tijdig worden opgespoord.

Valproaat wordt niet aanbevolen bij vrouwen met een bipolaire stoornis die zwanger zijn of borstvoeding geven, omdat het de kans op genetische defecten in de hersenen of spinal navelstreng (neurale buisdefecten) en autisme bij de foetus.

Valproaat en carbamazepine kunnen nuttig zijn, vooral als de proefpersoon niet op andere behandelingen heeft gereageerd.

Lamotrigine wordt soms gebruikt om stemmingswisselingen onder controle te houden, vooral tijdens episodes van depressie.

Lamotrigine kan ernstige huiduitslag veroorzaken. In zeldzame gevallen evolueert de uitslag naar het Stevens-Johnson-syndroom, dat mogelijk fataal is.

Bij het gebruik van lamotrigine moet de proefpersoon letten op het begin van nieuwe huiduitslag (vooral rond de anus en geslachtsdelen), koorts, kliervergroting, mond- of oogzweren en zwelling van de lippen of tong, en alles aan de arts melden.

Om het risico op het ontwikkelen van deze symptomen te verminderen, moet de arts het aanbevolen schema voor het verhogen van de dosis strikt volgen.

Het innemen van het medicijn begint met een relatief lage dosering, die langzaam (in enkele weken) wordt verhoogd tot de aanbevolen onderhoudsdosering.

Als de dosis gedurende ten minste 3 dagen wordt stopgezet, moet het geleidelijk oplopende schema opnieuw worden gestart.

Antipsychotica

Manische episodes worden steeds vaker behandeld met antipsychotica van de tweede generatie, omdat ze snel werken en het risico op ernstige bijwerkingen lager is dan bij andere geneesmiddelen die worden gebruikt voor de behandeling van een bipolaire stoornis.

Tot deze geneesmiddelen behoren aripiprazol, lurasidon, olanzapine, quetiapine, risperidon en ziprasidon.

Voor bipolaire depressie kunnen bepaalde antipsychotica de beste keuze zijn.

Sommigen van hen worden toegediend met een antidepressivum.

Langetermijneffecten van antipsychotica zijn onder meer gewichtstoename en metabool syndroom.

Metabool syndroom is overtollig vet in de buik met verminderde gevoeligheid voor de effecten van insuline (insulineresistentie), hyperglykemie, abnormale cholesterolwaarden en hoge bloeddruk.

Het risico op een dergelijk syndroom kan lager zijn met aripiprazol en ziprasidon.

Antidepressiva

Sommige antidepressiva worden soms gebruikt om ernstige depressies te behandelen bij mensen met een bipolaire stoornis, maar de kwestie is controversieel.

Daarom worden deze medicijnen slechts voor korte perioden gebruikt en worden ze over het algemeen toegediend in combinatie met een stemmingsstabiliserend medicijn zoals een antipsychoticum.

Psychotherapie

Psychotherapie wordt vaak aanbevolen aan personen die een behandeling ondergaan met stemmingsstabiliserende medicijnen, vooral om hen te helpen de behandeling te volgen zoals voorgeschreven.

Groepstherapie helpt individuen en hun partners of familieleden vaak om bipolaire stoornis en de effecten ervan te begrijpen.

Individuele psychotherapie kan de proefpersoon helpen begrijpen hoe hij het beste kan leven met de problemen in het dagelijks leven.

Lees ook:

Emergency Live nog meer ... Live: download de nieuwe gratis app van uw krant voor IOS en Android

Wat u moet weten over een stoornis in het gebruik van middelen

Seizoensdepressie kan in de lente voorkomen: hier is waarom en hoe ermee om te gaan

Verbied ketamine niet: het echte perspectief van dit verdovingsmiddel in pre-ziekenhuisgeneeskunde van The Lancet

Intranasale ketamine voor de behandeling van patiënten met acute pijn bij ED

Delirium en dementie: wat zijn de verschillen?

Het gebruik van ketamine in pre-ziekenhuisomgevingen - VIDEO

Ketamine kan een afschrikmiddel zijn voor mensen met een risico op zelfmoord

Alles wat u moet weten over een bipolaire stoornis

Geneesmiddelen om een ​​bipolaire stoornis te behandelen

Wat veroorzaakt een bipolaire stoornis? Wat zijn de oorzaken en wat zijn de symptomen?

Bron:

Medicina online