Choroba niedokrwienna serca: co to jest, jak jej zapobiegać i jak ją leczyć

Choroba niedokrwienna serca obejmuje wszystkie stany, w których do mięśnia sercowego dochodzi niedostateczny dopływ krwi i tlenu

Najczęstszą przyczyną jest miażdżyca, charakteryzująca się obecnością blaszek o wysokiej zawartości cholesterolu (miażdżycy) w tętnicach wieńcowych, które mogą utrudniać lub zmniejszać przepływ krwi.

Choroba niedokrwienna serca ma różne objawy kliniczne, takie jak stabilna i niestabilna dusznica bolesna oraz zawał mięśnia sercowego.

KARDIOOCHRONA I RESUCYTACJA SERCOWO-PŁUCNA? ODWIEDŹ STOISKO EMD112 NA EMERGENCY EXPO, ABY DOWIEDZIEĆ SIĘ WIĘCEJ

Co to jest choroba niedokrwienna serca?

Aktywność serca charakteryzuje się równowagą pomiędzy zapotrzebowaniem mięśnia sercowego na tlen a przepływem krwi.

W rzeczywistości serce jest organem, który do metabolizmu zużywa duże ilości tlenu.

W przypadku chorób lub stanów, które zmieniają tę równowagę, może wystąpić ostre lub przewlekłe, trwałe lub przemijające zmniejszenie podaży tlenu (niedotlenienie lub niedotlenienie) i innych składników odżywczych, co z kolei może uszkodzić mięsień sercowy, zmniejszając jego funkcjonalność ( niewydolność serca).

Nagła niedrożność tętnic wieńcowych może prowadzić do zawału mięśnia sercowego z wysokim ryzykiem zatrzymania krążenia i śmierci.

Należy pamiętać, że choroba miażdżycowa i choroba niedokrwienna serca są główną przyczyną zgonów w świecie zachodnim.

WIODĄCA NA ŚWIECIE FIRMA W ZAKRESIE DEFIBRYLATORÓW I RATUNKOWYCH URZĄDZEŃ MEDYCZNYCH”? ODWIEDŹ STOISKO ZOLL NA EMERGENCY EXPO

Jakie są przyczyny choroby niedokrwiennej serca?

Rozróżniamy przyczyny choroby niedokrwiennej serca i czynniki predysponujące, lepiej znane jako czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego.

Najczęstsze przyczyny choroby niedokrwiennej serca to:

  • Miażdżyca tętnic, choroba obejmująca ściany naczyń krwionośnych poprzez tworzenie blaszek z zawartością lipidów lub włókien, które ewoluują w kierunku stopniowego zmniejszania się światła lub owrzodzenia i nagłego tworzenia się skrzepu pokrywającego miejsce urazu. Miażdżyca tętnic wieńcowych jest najczęstszą przyczyną dusznicy bolesnej i zawału mięśnia sercowego.
  • Skurcze tętnic wieńcowych, stosunkowo rzadki stan, który prowadzi do nagłego i tymczasowego skurczu (skurczu) mięśni ściany tętnicy ze zmniejszonym lub utrudnionym przepływem krwi.

Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego to:

  • Hipercholesterolemia czyli podwyższony poziom cholesterolu we krwi, co proporcjonalnie zwiększa ryzyko miażdżycy.
  • Nadciśnienie: „wysokie ciśnienie krwi” lub nadciśnienie mogą mieć różne przyczyny i dotykają dużej części populacji w wieku powyżej 50 lat. Wiąże się to ze zwiększonym prawdopodobieństwem rozwoju miażdżycy i jej powikłań.
  • Cukrzyca, która wraz z nadciśnieniem i hipercholesterolemią tworzy zespół metaboliczny, obraz wysokiego ryzyka niedokrwienia serca.
  • Napięcia
  • Siedzący tryb życia
  • Otyłość
  • Palenie
  • Predyspozycje genetyczne

Jakie są objawy choroby niedokrwiennej serca?

  • Ból w klatce piersiowej (dławica piersiowa lub ból dławicowy), z uciskiem i bólem w klatce piersiowej, który może promieniować do szyja i szczęki. Może również wystąpić w lewym ramieniu lub w jamie brzusznej, czasami mieszając się z objawami podobnymi do trywialnej ociężałości brzucha.
  • Pocenie się
  • Duszność
  • Półomdlały
  • Nudności i wymioty

Jak zapobiegać chorobie niedokrwiennej serca?

Zapobieganie jest najważniejszą bronią przeciwko chorobie niedokrwiennej serca.

Opiera się na zdrowym stylu życia, takim samym, jaki musi prowadzić każdy, kto ma problemy z sercem.

Przede wszystkim należy unikać palenia tytoniu i stosować dietę ubogą w tłuszcz, bogatą w owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste.

Należy ograniczać lub minimalizować sytuacje stresu psychofizycznego i sprzyjać regularnej aerobowej aktywności fizycznej.

W miarę możliwości należy skorygować wszystkie czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego.

Rozpoznanie choroby niedokrwiennej serca wymaga wykonania badań instrumentalnych obejmujących:

  • Elektrokardiogram (EKG): rejestruje aktywność elektryczną serca i umożliwia wykrycie nieprawidłowości sugerujących niedokrwienie mięśnia sercowego. Holter to przedłużone 24-godzinne monitorowanie EKG: w przypadku podejrzenia dławicy piersiowej pozwala na zapis elektrokardiogramu w życiu codziennym, a zwłaszcza w sytuacjach, w których pacjent zgłasza objawy.
  • Test wysiłkowy: badanie polega na zapisaniu elektrokardiogramu podczas wykonywania przez pacjenta ćwiczeń fizycznych, najczęściej chodzenia na bieżni lub pedałowania na rowerze stacjonarnym. Badanie wykonuje się według wcześniej zdefiniowanych protokołów, mających na celu ocenę rezerwy czynnościowej krążenia wieńcowego. Przerywa się ją w momencie wystąpienia objawów, zmian w EKG lub podwyższonego ciśnienia krwi lub po osiągnięciu maksymalnej aktywności danego pacjenta przy braku oznak i objawów wskazujących na niedokrwienie.
  • Scyntygrafia mięśnia sercowego: jest to metoda stosowana do oceny niedokrwienia wysiłkowego u pacjentów, u których samo badanie EKG nie dałoby się odpowiednio zinterpretować. Również w tym przypadku pacjent może wykonać badanie na rowerze stacjonarnym lub bieżni. Monitorowaniu elektrokardiograficznemu towarzyszy dożylne podanie radioaktywnego znacznika, który jest zlokalizowany w tkance serca, jeśli dopływ krwi do serca jest regularny. Radioaktywny znacznik emituje sygnał, który może zostać wykryty przez specjalne urządzenie – kamerę gamma. Podając radioznacznik w warunkach spoczynkowych i w szczycie aktywności, można ocenić, czy w tym ostatnim stanie nie ma sygnału, co świadczy o niedokrwieniu wysiłkowym. Badanie pozwala nie tylko zdiagnozować obecność niedokrwienia, ale także dostarczyć dokładniejszych informacji o jego lokalizacji i zakresie. To samo badanie można przeprowadzić, wytwarzając hipotetyczne niedokrwienie lekiem ad hoc, a nie faktycznym wysiłkiem fizycznym.
  • Echokardiogram: to badanie obrazowe, które wizualizuje struktury serca i funkcjonowanie jego ruchomych części. Urządzenie dozuje wiązkę ultradźwięków do klatki piersiowej za pomocą sondy spoczywającej na jej powierzchni i przetwarza odbite ultradźwięki, które wracają do tej samej sondy po odmiennej interakcji z różnymi elementami struktury serca (mięsień sercowy, zastawki, ubytki). Obrazy w czasie rzeczywistym można również zbierać podczas testu wysiłkowego, dostarczając wtedy cennych informacji na temat zdolności serca do prawidłowego skurczu podczas aktywności fizycznej. Podobnie jak w przypadku scyntygrafii, echokardiogram może być również rejestrowany po podaniu pacjentowi leku, który może wywołać ewentualne niedokrwienie (ECO-stres), co pozwala na jego rozpoznanie oraz ocenę jego rozległości i lokalizacji.
  • Koronografia lub koronarografia: jest to badanie, które umożliwia uwidocznienie tętnic wieńcowych poprzez wstrzyknięcie do nich nieprzepuszczającego promieni rentgenowskich środka kontrastowego. Badanie wykonuje się w specjalnej sali radiologicznej, w której przestrzegane są wszystkie niezbędne środki sterylności. Wstrzyknięcie kontrastu do tętnic wieńcowych polega na selektywnym cewnikowaniu tętnicy i wprowadzeniu cewnika do początku badanych naczyń.
  • TK serca lub tomografia komputerowa (CT): to diagnostyczne badanie obrazowe mające na celu ocenę obecności zwapnień z powodu blaszek miażdżycowych w naczyniach wieńcowych, pośredniego wskaźnika wysokiego ryzyka wystąpienia poważnej choroby wieńcowej. Z prądem sprzęt, poprzez podanie również dożylnego środka kontrastowego, można zrekonstruować światło tętnicy wieńcowej i uzyskać informacje o krytycznych zwężeniach.
  • Obrazowanie metodą magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR): pozwala uzyskać szczegółowe obrazy struktury serca i naczyń krwionośnych, rejestrując sygnał emitowany przez komórki poddane działaniu intensywnego pola magnetycznego. Umożliwia ocenę morfologii struktur serca, czynności serca oraz wszelkich zmian w ruchu ścian wtórnych do niedokrwienia wywołanego farmakologicznie (MRI obciążenia serca).

Leczenie choroby niedokrwiennej serca ma na celu przywrócenie bezpośredniego przepływu krwi do mięśnia sercowego.

Można to osiągnąć za pomocą określonych leków lub operacji rewaskularyzacji wieńcowej.

Leczenie farmakologiczne musi zaproponować kardiolog we współpracy z lekarzem prowadzącym i może obejmować, w zależności od profilu ryzyka pacjenta lub nasilenia objawów klinicznych

  • Azotany (nitrogliceryna): to kategoria leków stosowanych w celu wzmożenia rozszerzenia naczyń wieńcowych, co pozwala na zwiększony przepływ krwi do serca.
  • Aspiryna: badania naukowe wykazały, że aspiryna zmniejsza prawdopodobieństwo zawału serca. W rzeczywistości działanie przeciwpłytkowe tego leku zapobiega powstawaniu zakrzepów. Takie samo działanie mają również inne leki przeciwpłytkowe (tyklopidyna, klopidogrel, prasugrel i tikagrelor), które można podawać alternatywnie lub w połączeniu z samą aspiryną, w zależności od różnych stanów klinicznych.
  • Beta-blokery: spowalniają bicie serca i obniżają ciśnienie krwi, pomagając w ten sposób zmniejszyć pracę serca, a tym samym jego zapotrzebowanie na tlen.
  • Statyny: leki kontrolujące cholesterol, które ograniczają jego produkcję i akumulację na ścianach tętnic, spowalniając rozwój lub progresję miażdżycy.
  • Blokery kanału wapniowego: działają rozszerzająco na tętnice wieńcowe, zwiększając przepływ krwi do serca.

W przypadku niektórych postaci choroby niedokrwiennej serca może być konieczne rozwiązanie interwencyjne, które obejmuje kilka opcji:

  • Przezskórna angioplastyka wieńcowa, operacja polegająca na wprowadzeniu małego balonika zwykle związanego z metalową siatką (stentem) do światła tętnicy wieńcowej podczas angiografii, która jest napełniana i rozszerzana przy zwężeniu tętnicy. Zabieg ten poprawia przepływ krwi, zmniejszając lub eliminując objawy i niedokrwienie.
  • Pomostowanie tętnic wieńcowych, zabieg chirurgiczny polegający na wypełnieniu przewodów naczyniowych (pochodzenia żylnego lub tętniczego), które mogą „ominąć” punkt zwężenia tętnicy wieńcowej, dzięki czemu część górna komunikuje się bezpośrednio z dolną częścią zwężenia. Zabieg wykonywany jest różnymi technikami operacyjnymi, w znieczuleniu ogólnym, a w wielu przypadkach ze wspomaganiem krążenia pozaustrojowego.

Czytaj także:

Emergency Live jeszcze bardziej…Live: Pobierz nową darmową aplikację swojej gazety na iOS i Androida

Defibrylator: co to jest, jak działa, cena, napięcie, ręczny i zewnętrzny

EKG pacjenta: jak w prosty sposób odczytać elektrokardiogram

Oznaki i objawy nagłego zatrzymania akcji serca: jak stwierdzić, czy ktoś potrzebuje resuscytacji krążeniowo-oddechowej

Stany zapalne serca: zapalenie mięśnia sercowego, infekcyjne zapalenie wsierdzia i zapalenie osierdzia

Szybkie znajdowanie i leczenie przyczyny udaru może uniemożliwić więcej: nowe wytyczne

Migotanie przedsionków: objawy, na które należy uważać

Zespół Wolffa-Parkinsona-White'a: co to jest i jak go leczyć

Czy masz epizody nagłej tachykardii? Możesz cierpieć na zespół Wolffa-Parkinsona-White'a (WPW)

Przejściowy tachypnoe u noworodka: przegląd zespołu mokrego płuc u noworodka

Tachykardia: czy istnieje ryzyko arytmii? Jakie różnice istnieją między tymi dwoma?

Bakteryjne zapalenie wsierdzia: profilaktyka u dzieci i dorosłych

Zaburzenia erekcji i problemy sercowo-naczyniowe: jaki jest związek?

Wczesne postępowanie z pacjentami z ostrym udarem niedokrwiennym w odniesieniu do leczenia wewnątrznaczyniowego, aktualizacja wytycznych AHA 2015

Źródło:

Humanitas

Może Ci się spodobać