Mikroagresje: czym są, jak sobie z nimi radzić

By Krystiana Antonina On Listopada 25, 2022

Mikroagresje to werbalne wyrażenia, postawy i zachowania, zamierzone lub niezamierzone, które przekazują wrogie, uwłaczające, negatywne wiadomości, obelgi i obelgi wobec członków uciskanych/marginalizowanych grup społecznych (Nadal, 2010)

Mikroagresje, podstępny tryb formy przemocy

Przedrostek mikro nie opisuje jakości ani wpływu tych agresji, a raczej podstępny sposób, w jaki występuje ten rodzaj dyskryminacji, co sprawia, że mikroagresje są trudne do rozpoznania, zidentyfikowania i udowodnienia.

Teoria mikroagresji jest ramą teoretyczną stosowaną od dekady do badania dyskryminacji zmarginalizowanych populacji.

Wstępne badania zostały przeprowadzone przez prof. Deralda Wing Sue na osobach rasy czarnej, a następnie zostały zastosowane w innych grupach społecznych, takich jak społeczność LGBTQIA+.

W rzeczywistości istnieją mikroagresje rasistowskie (oparte na pochodzeniu etnicznym), seksistowskie (oparte na nierówności płci między mężczyznami i kobietami), religijne, zdolne (oparte na zdolnościach lub niepełnosprawności danej osoby) oraz homo/transfobiczne (oparte na orientacji seksualnej i tożsamości płciowej); są przejawem lub odbiciem tego, co jest uważane za włączone/wykluczone, lepsze/gorsze, normalne/dewiacyjne w społeczeństwie, a tym samym przyczyniają się do generowania i utrzymywania dyskryminacji.

Rodzaje mikroagresji

DWSue z Columbia University w publikacji w American Psychologist z 2007 roku proponuje trójpodział codziennych ataków „ukrytego rasizmu”, którego ofiarą może być osoba należąca do zmarginalizowanej grupy etnicznej:

Mikroataki: świadome i celowe obelgi lub gesty, takie jak epitety lub działania mające na celu faworyzowanie jednej grupy kosztem drugiej;
Mikrozniewagi: werbalne i niewerbalne akty komunikacji, które subtelnie przekazują chamstwo, nietakt i poniżają tożsamość lub przynależność do grupy danej osoby (np. pracodawca podczas rozmowy kwalifikacyjnej mówi do czarnego kandydata: „Jestem przekonany, że to stanowisko powinno być wypełniona przez kompetentną osobę, niezależnie od pochodzenia etnicznego”);
Mikroagresje: komunikacja, która poniża drugą osobę poprzez wykluczenie, zaprzeczenie lub anulowanie jej uczuć i doświadczeń (np. komplementowanie znajomości języka osoby czarnej).

Mikroagresje mogą być tak wszechobecne i automatyczne w codziennych interakcjach, że sprawca uzna je za niewinne lub niegroźne: „Nie, ale żartowałem”, „No, nie obrażaj się!”, „Och, jaka ty jesteś wrażliwa” ”, „Nie możesz już nic powiedzieć””. Badania wykazały, że bycie poddanym mikroagresji może zaszkodzić ludziom zdrowie psychiczne i generują przewlekły stres, depresję, niepokój i obniżoną samoocenę.

Referencje

DWSue i in. (2007), „Mikroagresje rasowe w życiu codziennym. Implikacje dla praktyki klinicznej”, amerykański psycholog

Nadal KL, Johnston MP (2010), „Mikroagresje wielorasowe: eksponowanie monorasizmu w życiu codziennym i praktyce klinicznej”, w: DWSue (red.), Microagressions and marginality: Manifestation, dynamics, and impact (s. 123-144). John Wiley & Sons Inc.