Test Pap: co to jest i kiedy to zrobić?
Test Pap jest cennym sprzymierzeńcem zdrowia kobiet. Pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowych komórek w szyjce macicy, które mogą przekształcić się w raka
Jak się go wykonuje i jak często należy to robić?
Co to jest badanie cytologiczne
Pappa to badanie, które pozwala na obserwację pod mikroskopem komórek obecnych w śluzie pobranym z szyjki macicy, rozmaz (dlatego czasami niewłaściwie nazywany jest rozmazem) na szkiełku, a następnie wybarwienie w celu uwidocznienia komórek.
Metodę opracował ponad 80 lat temu grecki lekarz George Papanicolaou, który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Stąd nazwa Pap-test.
Obecnie jako alternatywę dla tradycyjnego pobierania próbek stosuje się nową metodę.
Zebrany śluz zbiera się do fiolki zawierającej płyn konserwujący, którą po odwirowaniu umieszcza się na szkiełku do barwienia i obserwacji.
Technika ta, zwana cytologią płynną, pozwala uniknąć dyspersji komórek i umożliwia lepszy i bardziej jednorodny obraz preparatu.
Badanie cytologiczne, do czego służy?
Badanie cytologiczne pozwala na wykrycie nieprawidłowości komórek szyjki macicy, anatomicznego miejsca, w którym najczęściej występują guzy dolnego odcinka dróg rodnych.
Jak interpretowane są wyniki testu Pap
Wykryte nieprawidłowości mogą mieć charakter zapalny lub nowotworowy.
W pierwszym przypadku test sygnalizuje obecność infekcji wywołanych przez grzyby (np. Candida albicans), bakterie (np. Gardnerella vaginalis), wirusy i pierwotniaki (np. Herpes czy Trichomonas).
W drugim przypadku badanie wskazuje na atypię komórkową, zwaną też dysplazją.
Atypię komórkową można podzielić na:
- łagodne nieprawidłowości, zwane śródnabłonkowymi zmianami płaskonabłonkowymi niskiego stopnia (LSIL), które obejmują zmiany komórkowe związane z wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV)
- cięższe nieprawidłowości, zwane śródnabłonkowymi zmianami płaskonabłonkowymi wysokiego stopnia (HSIL).
Niektórych nieprawidłowości komórkowych obserwowanych przez cytologa nie można jednoznacznie sklasyfikować: są to tzw. ASCUS (atypowe komórki o nieokreślonym znaczeniu), które wymagają oceny klinicznej przez ginekologa.
Większość zmian śródnabłonkowych nie ma charakteru nowotworowego, ale z czasem może się nimi stać.
Z tego powodu powinny być wcześnie wykrywane, monitorowane iw razie potrzeby leczone.
Łagodniejsze goją się samoistnie: dlatego wymagają jedynie monitorowania.
Cięższe formy leczy się przy minimalnej, ambulatoryjnej operacji, polegającej na usunięciu tylko części objętej nowotworem.
Powikłania są rzadkie, a zdolność do prokreacji jest w pełni zachowana.
Jak przeprowadzany jest test Pap
Test Pap jest prostym, szybkim i bezbolesnym badaniem. Wykonuje je ginekolog lub położna.
Wziernik wprowadza się delikatnie do pochwy, aby rozszerzyć jej ścianki i tym samym uwidocznić szyjkę macicy.
Za pomocą drewnianej lub plastikowej szpatułki komórki pobiera się z zewnętrznej powierzchni szyjki macicy; następnie za pomocą cytobrush (sztyftu z małą szczoteczką na końcu) pobierana jest druga próbka z wnętrza kanału szyjki macicy.
Wskazane jest wykonanie testu poza miesiączką oraz unikanie współżycia płciowego oraz stosowania kremów, globulek i irygacji dopochwowych przez ostatnie 2-3 dni.
Po badaniu możliwe jest niewielkie krwawienie w wyniku kontaktu szpatułki lub szczoteczki z błonami śluzowymi.
Badanie cytologiczne: kiedy jest wykonywane?
Zgodnie z europejskimi wytycznymi dotyczącymi profilaktyki raka szyjki macicy badanie cytologiczne powinno być wykonywane co 3 lata w wieku od 25 do 65 lat.
Wiele państw europejskich prowadzi zorganizowane programy badań przesiewowych: za zawiadomieniem pocztowym kobiety są zapraszane do specjalistycznych klinik na umówioną wcześniej wizytę.
Program przewiduje również regularne badania kontrolne i zarządzanie pozytywnymi przypadkami.
Badanie cytologiczne może być również wykonywane poza programami badań przesiewowych jako narzędzie diagnostyczne w przypadku nieprawidłowych krwawień lub stanów zapalnych.
Jako test przesiewowy, tradycyjny test Pap został niedawno zastąpiony testem HPV.
Test HPV
Test HPV umożliwia wykrycie obecności zakażenia HPV nawet przy braku zmian komórkowych.
Jest to bowiem bardzo czuły test, który może zasygnalizować ryzyko zachorowania i wyselekcjonować kobiety, które będą musiały poddawać się częstym badaniom kontrolnym.
Umożliwia to szybkie wykrycie powstawania nieprawidłowości komórkowych, które natychmiast leczone zapobiegają progresji do raka.
Czy test Pap jest nadal ważnym testem?
Badanie cytologiczne jest nadal wykonywane w wielu częściach świata jako badanie przesiewowe.
Nadal stosuje się go u młodych kobiet do 35 roku życia, u których obecność wirusa HPV jest bardzo częsta, ale na szczęście również bardzo ulotna.
Przy stosowaniu testu HPV w tej grupie wiekowej istnieje ryzyko wykrycia, a tym samym opanowania wielu infekcji, które ustąpią samoistnie, tj. bez progresji do raka.
Jego rola jako testu diagnostycznego pozostaje fundamentalna.
W przypadkach, gdy test HPV jest pozytywny, kolejny test Pap umożliwia wykrycie wszelkich zmian komórkowych, które nie są wykrywalne molekularnym testem HPV.
Dlaczego ważne jest poddanie się badaniu przesiewowemu
Jak donosi AIRC, wykazano, że w 99% przypadków przyczyną raka szyjki macicy jest infekcja wirusem brodawczaka, a około 80% kobiet zaraża się nią przynajmniej raz w życiu (dane zaktualizowane do 2020 r.).
To prawda, tak, że w większości przypadków infekcja ustępuje samoistnie w krótkim czasie, nie powodując żadnych szczególnych problemów, a przede wszystkim nie powodując zmian „przedrakowych”.
Należy jednak pamiętać, że w innych przypadkach infekcja prowadzi do rozwoju raka.
Proces nowotworowy zwykle przebiega powoli, dlatego tak ważne jest, aby kobiety poddawały się regularnym badaniom kontrolnym, aby wcześnie wykryć wszelkie niebezpieczne zmiany.
Wczesna diagnoza jest najskuteczniejszą bronią w zapobieganiu rakowi szyjki macicy.
Czytaj także
Emergency Live jeszcze bardziej…Live: Pobierz nową darmową aplikację swojej gazety na iOS i Androida
Test płynnej papki: co to jest, jak działa i kiedy to zrobić
Test cytologiczny lub wymaz cytologiczny: co to jest i kiedy to zrobić
Wulwodynia: jakie są objawy i jak ją leczyć
Co to jest Vulvodynia? Objawy, diagnoza i leczenie: porozmawiaj z ekspertem
Nagromadzenie płynu w jamie otrzewnej: możliwe przyczyny i objawy wodobrzusza
Nagromadzenie płynu w jamie otrzewnej: możliwe przyczyny i objawy wodobrzusza
Co powoduje ból brzucha i jak go leczyć?
Żylaki powrózka miednicy: co to jest i jak rozpoznać objawy
Czy endometrioza może powodować niepłodność?
USG przezpochwowe: jak to działa i dlaczego jest ważne
Candida albicans i inne formy zapalenia pochwy: objawy, przyczyny i leczenie
Co to jest zapalenie sromu i pochwy? Objawy, diagnoza i leczenie
Infekcje pochwy: jakie są objawy?
Chlamydia: jakie są objawy i jak je leczyć
Chlamydia, objawy i zapobieganie cichej i niebezpiecznej infekcji
Jakie są objawy zapalenia cewki moczowej i jak się je leczy?
Urethrocistoscopy: co to jest i jak wykonuje się cystoskopię przezcewkową