Heb je last van slapeloosheid? Hier is waarom het gebeurt en wat u kunt doen

By Cristiano Antonino On 23 mei 2023

Slapeloosheid is een veel voorkomende slaapstoornis: het is moeilijk voor de patiënt om in slaap te vallen. Maar dat is niet alles: het is mogelijk dat de patiënt niet alleen 's nachts vaak wakker wordt, maar ook zijn ogen voor zonsopgang opent en nooit meer in slaap valt.

Het is meer dan alleen een vervelende aandoening: gebrek aan slaap, of slecht slapen, kan iemands energie en humeur aantasten, maar ook zijn gezondheid schaden, waardoor zijn werkprestaties en kwaliteit van leven worden aangetast.

Er is geen standaard aantal uren slaap dat nodig is om je 'goed te voelen', maar het verschilt per persoon

Er wordt echter aangenomen dat de meeste mensen op volwassen leeftijd ongeveer 7-8 uur per nacht nodig hebben (maar er zijn er die slechts 5 uur nodig hebben om hun energie te herstellen en er zijn de langslapers, die er 9 of 10 nodig hebben).

Toch zijn er veel mensen die in hun leven kortdurende ('acute') slapeloosheid ervaren, die dagen of weken aanhoudt: meestal is dit het gevolg van stress of een traumatische gebeurtenis.

Er zijn echter ook mensen die lijden aan langdurige slapeloosheid ('chronische slapeloosheid'), die minstens maanden en vaak veel langer duurt.

Slapeloosheid kan 'primair' zijn en dus een geïsoleerde aandoening, of het kan secundair zijn aan andere medische aandoeningen of het nemen van bepaalde medicijnen.

Toegeven dat je eraan lijdt, is de eerste stap om het op te lossen en terug te keren naar een goede kwaliteit van leven.

Slapeloosheid: definitie en waaruit het bestaat

De term slapeloosheid is afgeleid van het Latijnse slapeloosheid en betekent 'gebrek aan dromen'; een suggestieve term om een slaapstoornis te beschrijven die even gewoon als vervelend is.

Vanuit klinisch oogpunt verwijst slapeloosheid naar een onvoldoende duur van de slaap, maar ook naar de onderbreking ervan: het is dus niet voldoende om een paar uur per nacht te slapen om er last van te hebben, maar het is noodzakelijk dat deze uren niet voldoende zijn om gedurende de dag voldoende sociale en werkfuncties behouden.

Soms is de stoornis primitief, maar vaker is het secundair aan andere pathologische of fysieke aandoeningen of slechte gewoonten (gerelateerd aan voeding, lichaamsbeweging en levensstijl in het algemeen).

Hoewel 10% van de wereldbevolking lijdt aan chronische slapeloosheid, is er niet slechts één type en vertoont elke patiënt inderdaad andere symptomen.

Concreet zijn er drie soorten slapeloosheid

aanvankelijke slapeloosheid, wanneer het onderwerp moeite heeft om in slaap te vallen
intermediaire slapeloosheid, wanneer het onderwerp 's nachts wakker wordt en moeite heeft om weer in slaap te vallen
terminale slapeloosheid, wanneer het onderwerp klaagt over vroeg ontwaken en moeite heeft om weer in slaap te vallen

In ieder geval is de kwaliteit van de slaap erg laag en de bijwerkingen divers (moeite om overdag wakker te blijven, verminderde concentratie en geheugen, tot regelrechte depressie).

Bovendien zijn er tot op heden niet alleen geen medicijnen die de aandoening volledig oplossen, maar ook geen medicijnen die geschikt zijn voor alle individuen.

Slapeloosheid: de symptomen

Symptomen van slapeloosheid kunnen zijn:

moeite met inslapen in de avond
's nachts wakker worden
's ochtends te vroeg wakker worden
zich niet goed uitgerust voelen na een nacht slapen
vermoeidheid of slaperigheid overdag
prikkelbaarheid, depressie of angst
moeite met opletten, concentreren op taken/werk of moeite met onthouden
verhoogde frequentie van fouten (bijv. op het werk)
constant zorgen maken over slaap

Om een persoon echter te beschouwen als iemand die echt lijdt aan een significante mate van chronische slapeloosheid, moet rekening worden gehouden met bepaalde criteria:

tijd om in slaap te vallen of tijd om 's nachts wakker te worden gelijk aan of langer dan 30 minuten
episoden van slaapstoornis gelijk aan of meer dan 3 nachten per week
duur van slapeloosheid gelijk aan of langer dan 6 maanden

Mensen die lijden aan slaapstoornissen klagen over slaperigheid overdag en een verslechtering van hun vermogen om te werken (Morin, 1993).

Degenen die aan slapeloosheid lijden, rapporteren in vergelijking met personen zonder slapeloosheid ook hoge niveaus van angst en depressie.

Slapeloosheid kan daarom een risicofactor of oorzakelijke factor zijn voor het ontstaan van bepaalde slapeloosheid psychiatrisch stoornissen (Harvey, 2001; Lichstein, 2000).

De oorzaken van slapeloosheid en hoe dit te voorkomen

Hoewel slapeloosheid in sommige gevallen een geïsoleerde aandoening kan zijn, wordt het veel vaker in verband gebracht met andere fysieke en mentale pathologieën.

Het is meestal het gevolg van stress, levensgebeurtenissen of gewoonten die de slaap verstoren.

Het behandelen van de onderliggende oorzaak kan slapeloosheid oplossen, hoewel deze aandoening soms jaren kan aanhouden en een volwaardige pathologie kan worden.

Veelvoorkomende oorzaken van chronische slapeloosheid zijn onder meer

Spanning. Zorgen over werk, school, gezondheid, financiën of familie kunnen de geest 's nachts actief houden, waardoor het moeilijk wordt om te slapen. Stressvolle levensgebeurtenissen of trauma's, zoals de dood of ziekte van een dierbare, echtscheiding of verlies van baan, kunnen ook leiden tot slapeloosheid.
Ploegendienst of reizen Circadiane ritmes werken als een interne klok en sturen aspecten aan zoals de slaap-waakcyclus, het metabolisme en de lichaamstemperatuur. Het onderbreken ervan kan leiden tot slapeloosheid. De belangrijkste oorzaken zijn jetlag door intercontinentaal reizen, ploegendienst met frequente wisselingen of nachtdiensten
Slechte slaapgewoonten. Slechte slaapgewoonten zijn onregelmatige bedtijden, dagelijkse dutjes, stimulerende activiteiten voor het slapen gaan, een omgeving waarin men zich oncomfortabel voelt om te slapen, en het bed gebruiken om te werken, eten of tv te kijken.
Computers, tv, videogames, smartphones of andere schermen vlak voor het slapengaan kunnen de slaapcyclus verstoren.
's Avonds te laat eten. Een lichte snack voor het slapen gaan is prima, maar te veel eten kan ervoor zorgen dat iemand zich fysiek ongemakkelijk voelt als hij ligt.
Cafeïne, nicotine en alcohol. Koffie, thee en andere cafeïnehoudende dranken zijn stimulerende middelen: het drinken ervan in de late namiddag of avond kan voorkomen dat de patiënt 's nachts in slaap valt. Nicotine in tabaksproducten is een ander stimulerend middel dat de slaap kan verstoren. Alcohol kan iemand helpen om in slaap te vallen, maar het voorkomt diepere slaapfasen en veroorzaakt vaak midden in de nacht wakker worden.
Medicijnen. Veel medicijnen kunnen de slaap verstoren, zoals sommige antidepressiva, pijnstillers, antihistaminica, antihypertensiva of astma of medicijnen tegen verkoudheid. Geneesmiddelen die worden gebruikt om af te vallen en die cafeïne of andere stimulerende middelen bevatten, kunnen ook de slaap verstoren
Psychische stoornissen. Bijvoorbeeld een posttraumatische stressstoornis of depressie
Pathologieën: Voorbeelden van aandoeningen die verband houden met slapeloosheid zijn onder meer chronische pijn, kanker, diabetes, hartaandoeningen, astma, gastro-oesofageale refluxziekte (GERD), overactieve schildklier, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Alzheimer.

Slapeloosheid en veroudering

Slapeloosheid komt vaker voor met de leeftijd.

Naarmate we ouder worden, kunnen we last krijgen van:

Veranderingen in slaappatronen. Slaap wordt vaak minder rustgevend naarmate de leeftijd vordert, dus het is waarschijnlijker dat iemand wakker wordt van lawaai of andere storende elementen in de omgeving; onder andere, naarmate mensen ouder worden, zijn ze vaak eerder moe, gaan ze eerder slapen en worden ze 's morgens eerder wakker. Oudere mensen hebben over het algemeen evenveel slaap nodig als jongere mensen.
Veranderingen in activiteit. Oudere mensen kunnen minder fysiek of sociaal actief zijn en dit maakt hen vatbaarder voor dutjes overdag die een goede nachtrust in de weg staan.
Veranderingen in gezondheid. Chronische pijn als gevolg van aandoeningen zoals artritis of rugproblemen, evenals depressie of angst, kan de slaap verstoren. Problemen die de behoefte om 's nachts te plassen vergroten, zoals prostaat- of blaasaandoeningen, slaapapneu en het rustelozebenensyndroom, doen hetzelfde en komen vaker voor bij het ouder worden.
Medicijnen. Oudere mensen gebruiken over het algemeen meer medicijnen dan jongere patiënten, en sommige hiervan kunnen slapeloosheid als bijwerking hebben.
Slaapproblemen kunnen ook een zorg zijn voor kinderen en adolescenten, maar dit komt vooral omdat ze actiever zijn en daarom later naar bed willen en meer willen slapen in de ochtend.

gerelateerde berichten

Gezondheidsuitgaven in Italië: een groeiende last voor huishoudens

11-2024-XNUMX

Volièrewaarschuwing: tussen virusevolutie en menselijke risico's

4-2024-XNUMX

Een dag in het geel tegen endometriose

28-2024-XNUMX

Hoop en innovatie in de strijd tegen alvleesklierkanker

27-2024-XNUMX

Daarom is het belangrijk dat ouders slaap-waakroutines programmeren die ze kunnen volgen.

Slapeloosheid: gevolgen

Slaap is net zo belangrijk voor de gezondheid als een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging, aangezien het het individu zowel mentaal als fysiek beïnvloedt.

Sterker nog, mensen met slapeloosheid rapporteren een lagere kwaliteit van leven dan mensen die goed slapen.

De gevolgen van slapeloosheid zijn onder meer:

lagere prestaties op het werk of op school
tragere reactietijd tijdens het rijden met verhoogd risico op ongevallen
psychische stoornissen zoals depressie, angststoornis of middelenmisbruik
verhoogd risico op en ernst van ziekten of langdurige aandoeningen zoals hypertensie en hartaandoeningen

Welke behandelingen zijn nuttig om slapeloosheid te bestrijden

Sommige goede gewoonten kunnen slapeloosheid helpen voorkomen en een diepe, rustgevende slaap mogelijk maken.

Hieronder vindt u een lijst met nuttige tips die u kunt volgen om de aandoening te bestrijden:

consistentie is de sleutel: dezelfde tijden aanhouden waarop u gaat slapen en wakker wordt (zelfs in het weekend) kan helpen uw slaap te reguleren
blijf actief: regelmatige activiteit bevordert een goede nachtrust
controleer of uw dagelijkse medicatie niet bijdraagt aan slapeloosheid
vermijd of beperk dutjes overdag
vermijd of beperk cafeïne en alcohol en gebruik geen nicotine
vermijd grote maaltijden en drankjes voor het slapen gaan
maak van de slaapkamer een comfortabele plek om te slapen
creëer een ontspannend bedritueel, zoals een warm bad nemen, lezen of naar zachte muziek luisteren

Naast deze voorzorgsmaatregelen die als preventieve maatregel moeten worden genomen, kunnen degenen die al aan slapeloosheid lijden, met hun arts praten over mogelijke cognitieve gedragstherapie of medicamenteuze therapie.

Cognitieve gedragstherapie bestaat uit het gebruik van bepaalde interventietechnieken die kunnen worden gebruikt afhankelijk van de kenmerken van de stoornis bij elke patiënt.

De technieken zijn voornamelijk:

Voorlichting over slaaphygiëne: de etiologische en instandhoudende factoren van slapeloosheid worden aan de patiënt uitgelegd volgens het cognitief-gedragsmodel.
Daarnaast wordt de slaapfysiologie (slaapstadia, interne en externe klok, individuele verschillen) verduidelijkt om de slaapkwaliteit te verbeteren.
Slaaprestrictie: zorgt ervoor dat de tijd die de patiënt in bed doorbrengt overeenkomt met de tijd die hij daadwerkelijk slaapt.
Stimuluscontrole: heeft tot doel alle associaties tussen het bed of de slaapkamer en activiteiten die onverenigbaar zijn met slaap te elimineren.
Cognitieve herstructurering: procedure om disfunctionele overtuigingen en verwachtingen over slaap te veranderen.
Ontspanning en fantasierijke afleidingstechnieken.

Met betrekking tot medicijnen worden hypno-inductieve medicijnen meestal gebruikt bij oudere patiënten, terwijl hypnotica of anxiolytica met een hypnotische functie (benzodiazepines) niet worden aanbevolen voor langdurig gebruik, omdat ze tal van bijwerkingen hebben en tot een hoge mate van gewenning leiden.

Bovendien kan een drastische ontwenningspoging leiden tot een bloedige terugkeer van slapeloosheid, psychomotorische agitatie, angst en tremoren (Gillin, Spinwerber en Johnson, 1989).

Dit zet de slapeloosheid ertoe aan om het medicijn opnieuw te nemen, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.

Langdurige behandeling van de slapeloosheidsstoornis vereist daarom het gebruik van antidepressiva-sederende medicijnen en melatonine.