Kwaadaardige tumoren van de huid: basaalcelcarcinoom (BCC) of basalioom

By Cristiano Antonino On Februari 27, 2023

Ook wel basaalcelcarcinoom (BCC) genoemd, basalioom is een kwaadaardige huidkanker. De oorzaken kunnen divers zijn, van overmatige blootstelling aan UV tot veelvuldig gebruik van zonnebanken, en de typische manifestatie is een huidaandoening van verschillende vorm en grootte

Van de maligne neoplasmata is basalioom de meest voorkomende

Het is naar schatting de meest voorkomende van alle andere maligniteiten en is verantwoordelijk voor 75% van de huidkankers.

In 95% van de gevallen treft het mensen ouder dan 40 jaar (waarvan 80% ouder is dan 60 jaar), en de incidentie onder de 20 jaar is zeer zeldzaam.

De delen van het lichaam die het meest worden aangetast, zijn de delen die het vaakst aan de zon worden blootgesteld.

Basalioom, wat het is

Basalioma is een kwaadaardige huidkanker die kan ontstaan in aanwezigheid van bepaalde triggers.

Gevormd door drie lagen (epidermis, dermis en onderhuids weefsel), is de huid het grootste orgaan in het menselijk lichaam.

Tumoren die deze aantasten, tasten de epidermis aan en kunnen afkomstig zijn van melanocyten (we spreken in dit geval van melanoom), of van oppervlakkige keratinocyten (spinocellulair carcinoom) of van basale cellen (basaliona), de diepste laag van de epidermis.

Gerekend onder niet-melanomateuze huidkankers, is basalioom afkomstig van ongecontroleerde proliferatie van de basale cellen van de epidermis (die in direct contact staan met de eerste cellen van de dermis).

Het is een carcinoom, en dus een kwaadaardig neoplasma, dat ontstaat door de overmatige vermenigvuldiging van een neoplastische cel die tot de basale laag van de opperhuid behoort.

De diagnose is klinisch (observatie van de huidlaesie) en biopsie (bevestiging van het histotype van de laesie).

Basalioom: de symptomen en typen

Het primaire symptoom van basalioma is het verschijnen van een huidteken, overal op het lichaam.

De meest getroffen gebieden zijn echter de gebieden die het meest worden blootgesteld aan de zon: het gezicht, de hoofdhuid, nek, schouders, rug, handrug en oren.

Deze laesies verschijnen als kleine knobbeltjes met een parelachtig uiterlijk of als roze vlekken, nemen langzaam in omvang toe en kunnen soms gepigmenteerd zijn en aangezien worden voor melanomen.

Er zijn verschillende subtypes van basaalcelcarcinoom:

de meest voorkomende is nodulair basalioom, dat zich presenteert als een roze, rode of bruine koepelvormige knobbel die hard van structuur is en vaak doorschijnend (zo erg zelfs dat haarvaten te zien zijn). Het verschijnt meestal op het hoofd of de nek;
oppervlakkig basalioom (ook wel pagetoid of bowenoid genoemd) bestaat uit een onregelmatig gevormde erythemateuze plek met een vaak korstachtig oppervlak. Het verschijnt meestal op de kofferbak;
infiltratief basalioom, dat zeer agressief is, presenteert zich als een zeer erythemateuze en meestal zwerende plek, plaque of knobbeltje. Het kan diep in de lederhuid doordringen, de spierlaag bereiken en kan uitzaaiingen veroorzaken;
het micronodulaire basalioom, dat zeer zeldzaam is, bestaat uit kleine nesten van ronde of langwerpige basaloïde cellen;
morpheaform basalioom (ook wel sclerodermie of littekenvorming genoemd) presenteert zich als een gelige of parelkleurige vlek of plaque, met een glad, iets verheven of atrofisch oppervlak, onregelmatig vervaagde randen en een harde textuur. Het komt meestal voor op het hoofd en de romp;
basosquameus (of metatypisch) basalioom heeft enkele kenmerken die typisch zijn voor spinocellulair carcinoom, is zeer agressief en heeft een hoger metastatisch potentieel dan andere basaalcelcarcinomen;
cystisch basalioom onderscheidt zich door blauwe, paarsachtige of grijze knobbeltjes, vaak meerdere;
fibroepitheliaal basalioom (of Pinkus fibroepithelioma) is een zachtroze of rode exofytische knobbel met een zachte textuur en vaak een glanzend oppervlak. Het verschijnt meestal in het lumbosacrale gebied bij blanke vrouwen tussen de 30 en 50 jaar;
gepigmenteerd basalioom komt het meest voor bij Aziatische populaties en kan op het eerste gezicht worden aangezien voor melanoom;
knaagdierzweer basalioom (ook bekend als Jakobszweer) lijkt op een nodulair basalioom, maar met een centrale necrose. Zeer agressief, als het niet wordt verwijderd, kan het zweren veroorzaken die zo prominent zijn dat ze het bot bereiken. Het beïnvloedt over het algemeen de neus;
polypoïde basalioom bestaat uit exofytische polypoïde knobbeltjes die op het hoofd en de nek verschijnen;
porie-achtig basalioom kan lijken op een ster of huidporie en verschijnt in delen van het gezicht die rijk zijn aan talgklieren (voorhoofd, neus, nasolabiale groeven);
afwijkend basalioom verschijnt op abnormale plaatsen zoals oksels, tepels, scrotum, vulva en perineum.

Basalioom: de oorzaken

Basalioma is afkomstig van een genetische mutatie die in de meeste gevallen wordt veroorzaakt door overmatige blootstelling aan UV-stralen of bruiningslampen.

Dan zijn er nog andere risicofactoren, die verband houden met een grotere kans op het optreden van het neoplasma:

licht huidtype, omdat een lichte huid minder melanine bevat (het pigment dat de huid beschermt tegen UV-straling);
zwak immuunsysteem, als gevolg van het gebruik van immunosuppressiva, ouderdom of als gevolg van ziekten die leiden tot immunosuppressie;
genetische aanleg voor de ontwikkeling van huidkanker;
blootstelling aan ultraviolette straling van fototherapie (therapie die doorgaans wordt voorgeschreven voor de behandeling van acne, psoriasis of andere huidziekten);
blootstelling aan arseen.

Basalioom: de diagnose

Als u een verandering in de huid opmerkt, vooral als er een wond of kleine zweer verschijnt die niet geneest, is het essentieel om naar een arts te gaan.

Alleen een professional kan een objectieve test uitvoeren om de oorzaak van de "vlek" te diagnosticeren en de meest geschikte behandelingskuur voor te schrijven.

De diagnose wordt gesteld na een objectieve test en biopsie.

De dermatoloog zal de laesie zorgvuldig gaan observeren door de dermatoscoop, een optisch instrument dat de observatie mogelijk maakt van onderhuidse patronen die niet het best zichtbaar zijn voor het blote oog, wat helpt bij de herkenning ervan.

Vervolgens informeert hij naar de gezondheidstoestand van de patiënt, de symptomen die hij ervaart en zijn leefgewoonten.

Om de aard van de abnormale laesie te bepalen, is biopsie echter de enige manier.

Door een stukje weefsel uit het verdachte huidgebied te nemen en dit onder een microscoop te observeren, kan de aanwezigheid van kankercellen worden opgespoord.

Basalioom: therapie

Er zijn verschillende therapeutische technieken beschikbaar voor dermatologen om basalioom te behandelen.

De keuze hangt af van de grootte, de plaats en het type laesie, evenals de klinische toestand en comorbiditeit van de patiënt.

Het doel van de operatie is om het carcinoom te verwijderen, door middel van de meest geschikte techniek:

huidcurettage (huidschrapen), gecombineerd met elektrocauterisatie (om eventuele bloedingen te stoppen), is geïndiceerd voor kleine laesies die op de ledematen verschijnen;
chirurgische excisie is de "klassieke" oplossing, waarbij de laesie door een incisie wordt verwijderd (er kan echter een lelijk litteken ontstaan, vooral in meer blootgestelde gebieden zoals het gezicht);
cryotherapie omvat het aanbrengen van vloeibare stikstof op de laesie: dit bevriest de tumorcellen en neutraliseert ze;
fotodynamische therapie (of PDT) maakt gebruik van fotosensibiliserende stoffen die door een lichtbron moeten worden geactiveerd om hun functie te vervullen;
Mohs-chirurgie omvat het laag voor laag verwijderen van de laesie, waarbij elke laag onder een microscoop wordt geobserveerd: de operatie eindigt wanneer de eerste laag volledig vrij is van kankercellen;
lasertherapie, aangegeven op de vingers en geslachtsorganen, houdt in dat de laesie wordt blootgesteld aan een lichtstraal die de tumor verdampt, waardoor er zeer weinig bloed verloren gaat en zonder het omringende weefsel te beschadigen;
bestralingstherapie doodt neoplastische cellen door ze te raken met hoogenergetische röntgenstralen.

Als alternatief voor chirurgische therapie kan basalioom worden behandeld met specifieke geneesmiddelen: lokale chemotherapeutica zijn crèmes die zijn geformuleerd om kankercellen te doden, terwijl lokale immunotherapeutica, door de reactie van het immuunsysteem te activeren, het carcinoom vernietigen.

Indien tijdig gediagnosticeerd en behandeld, heeft basalioom een zeer hoog genezingspercentage.

Het is echter noodzakelijk om de huid nauwlettend en consistent te controleren op herhaling of andere vormen van kanker.

Basalioma, hoe het te voorkomen

Om basalioom te voorkomen, is het belangrijk om jezelf niet ongecontroleerd bloot te stellen aan de zon.

Het is met name noodzakelijk om blootstelling tijdens de heetste uren te vermijden, altijd beschermende crèmes te gebruiken, vooral als de huid erg blank is, zonnebanklampen te vermijden, de huid zelfs op de meest verborgen plekken te controleren en een arts te bezoeken bij het begin van een kleine verdachte laesie.

gerelateerde berichten